Πως θα επιλέξω έναν «καλό» ψυχολόγο; | Πηνελόπη Μελίδου Msc Ψυχολόγος Υγείας

Το να αποφασίσεις να επισκεφτείς ένα ειδικό ψυχικής υγείας αποτελεί μια δύσκολη και γενναία απόφαση, καθώς σημαίνει πως συνειδητοποιείς ότι αντιμετωπίζεις δυσκολίες και προβλήματα που μόνος/η σου δεν μπορείς να επιλύσεις. Αυτό δεν είναι εύκολο για όλους τους ανθρώπους, να αναγνωρίσουν, δηλαδή, μέχρι που φτάνουν τα όρια τους και τι μπορεί να αντιμετωπίσουν μόνοι τους αλλά και σε ποια στιγμή χρειάζονται τη βοήθεια από ένα άλλο πρόσωπο.

Πολλές φορές, όμως, αναρωτιόμαστε «πως θα ξέρω αν ο/η ψυχολόγος που θα πάω είναι καλός/ή και μπορεί να με βοηθήσει;». Άλλες πάλι ακούμε φίλους και γνωστούς που πήγαν σε κάποιον και τους βοήθησε ή όχι. Υπάρχουν, όμως, και εκείνες οι φορές που έχουμε επισκεφτεί έναν ψυχολόγο που δεν ταίριαξε σε αυτό που ζητούσαμε με αποτέλεσμα να διστάζουμε πολύ να αναζητήσουμε εκ νέου κάποιον άλλο, να απογοητευόμαστε και στο τέλος να μην λαμβάνουμε την απαραίτητη βοήθεια που χρειαζόμαστε.

Γι αυτό, λοιπόν, θα σου αναφέρω παρακάτω κάποια βασικά στοιχεία που πρέπει να έχεις στο μυαλό σου όταν αναζητάς κάποιον ψυχολόγο:

1. Πτυχίο Ψυχολογίας και Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος

Είναι πολύ σημαντικό ο/η ειδικός που θα απευθυνθείς να κατέχει πτυχίο από αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο Ψυχολογίας, καθώς η κατοχή του πτυχίου σημαίνει ότι είναι επαρκώς πιστοποιημένος και καταρτισμένος/η με επιστημονικές γνώσεις. Επιπλέον, είναι υψίστης σημασίας να κατέχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος καθώς με αυτόν τον τρόπο κατοχυρώνεται ο τίτλος του/ης ψυχολόγου αλλά και ότι η άσκηση του επαγγέλματος είναι νόμιμη.

2. Μεταπτυχιακές ή/και Διδακτορικές σπουδές

Στην Ελλάδα, επιτρέπεται ένας/μια ψυχολόγος με το πτυχίο Ψυχολογίας (προπτυχιακές σπουδές) να ασκήσει το επάγγελμα. Ωστόσο, όταν ο/η ψυχολόγος έχει προχωρήσει σε μεταπτυχιακές ή/και διδακτορικές σπουδές, σημαίνει πως έχει εμβαθύνει περισσότερο τις γνώσεις του/ης, έχει ειδικευτεί σε κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο και έχει εκπονήσει έρευνα σε κάποιο επιστημονικό πεδίο που τον/ην ενδιαφέρει. Καλό είναι, λοιπόν, να κοιτάς εάν υπάρχουν οι μεταπτυχιακοί τίτλοι: MSc – Master of Science, ή MA – Master of Arts ή/και διδακτορικοί τίτλοι PhD – Doctor of Philosophy στον τίτλο του/ης.

3.Προσεγγίσεις Ψυχολογίας

Κάθε ψυχολόγος τείνει να ακολουθεί μια συγκεκριμένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να δείτε ποια είναι αυτή και εάν ταιριάζει σε εσάς και στις ανάγκες σας. Σας αναφέρω παρακάτω ενδεικτικά μερικές προσεγγίσεις που μπορεί να συναντήσεις:

-        Ψυχαναλυτική Θεραπεία

Σε αυτό το είδος θεραπείας βασιζόμαστε το παρελθόν και θεωρούμε ότι η παιδική μας ηλικία αποτελεί τον σταθμο της αφετηρίας των ζητημάτων που μας απασχολούν. Στόχος: το ασυνείδητο να γίνει συνειδητό. Τεχνικές: ερμηνεία, ανάλυση ονείρων, μεταβίβαση, χρήση συνειρμών.

-        Προσωποκεντρική Θεραπεία

Σε αυτό το είδος θεραπείας εστιάζουμε την προσοχή μας στο παρόν. Επικεντρωνόμαστε στη βίωση και έκφραση συναισθημάτων και ο στόχος είναι ανάπτυξη εμπιστοσύνης και η αποδοχή του εαυτού. Τεχνικές: ενεργητική ακρόαση, Motivational Interviewing (MI), αποσαφήνιση. Έχει ιδιαίτερη σημασία η θεραπευτική σχέση, η οποία πρέπει να χαρακτηρίζεται από ενσυναίσθηση, ζεστασιά, ειλικρίνεια και αυθεντικότητα.

-        Γνωστικο-συμπεριφορική Θεραπεία

Σε αυτό το είδος θεραπείας οι γνώσεις διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον τρόπο που βιώνουμε τα συναισθήματα αλλά και στον τρόπο που λειτουργούμε. Ο στόχος είναι η επίγνωση των αυτόματων, μη-βοηθητικών σκέψεων, η επεξεργασία, αξιολόγηση και διαχείριση των πεποιθήσεων μας. Τεχνικές: παιχνίδι ρόλων, εργασίες για το σπίτι, ανακατασκευή νοήματος, καταγραφή δραστηριοτήτων.

-       Συστημική Θεραπεία

Σε αυτό το είδος προσέγγισης το κάθε άτομο ξεχωριστά θεωρείται μέλος ενός συνόλου. Στόχος είναι η επίγνωση των σχέσεων που οδηγούν σε δυσλειτουργία και η δημιουργία νέων τρόπων που επιτρέπουν και καλλιεργούν υγιείς σχέσεις. Τεχνικές: γενεολογικά δένδρα, όρια, χρήση αντιμεταβίβασης, παράδοξες παρεμβάσεις.

-        Συνθετική Θεραπεία

Σε αυτό το είδος θεραπείας καμία μορφή από τις παραπάνω θεραπευτικές παρεμβάσεις από μόνη της δεν μπορεί να επιφέρει αποτέλεσμα. Δίνει έμφαση την εξατομικευμένη θεραπευτική πρακτική ανάλογα με το τι ζητάει το άτομο. Βασική προτεραιότητα αποτελεί η διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος που να αποπνέει σεβασμό και ειλικρίνεια. Τεχνικές: σύνθεση διαφόρων τεχνικών ώστε να βρίσκονται σε συμφωνία με το ζήτημα που απασχολεί το άτομο αλλά και με την προσωπικότητά του.

Υπάρχουν και άλλα είδη προσεγγίσεων όπως υπαρξιακή, σωματική, συμπεριφοριστική, γνωσιακή, Gestalt θεραπεία κ.α. Σου ανέφερα κάποιες βασικές, ωστόσο, μπορείς να ψάξεις και να βρεις αυτή που σου ταιριάζει καλύτερα.

4. Προσωπική ψυχοθεραπεία Ψυχολόγου

Όταν ο/η ίδιος/α ο/η ψυχολόγος έχει κάνει προσωπική ψυχοθεραπεία και έχει δουλέψει με τον εαυτό του/ης, γνωρίζει καλύτερα τα όρια του και που πρέπει να σταματήσει, να παραπέμψει ή να ζητήσει βοήθεια. Επίσης, ένας/μια ψυχολόγος που έχει κάνει προσωπική θεραπεία δεν επηρεάζεται από προκαταλήψεις και στερεότυπα και παραμένει περισσότερο αντικειμενικός/ή.

5. Θεραπευτικό συμβόλαιο

Ο/Η ψυχολόγος που θα επιλέξεις είναι σημαντικό να σου παρέχει σε γραπτή μορφή (αν όχι σε γραπτή, τουλάχιστον σε προφορική – να προτιμάς, ωστόσο, τη γραπτή μορφή) πληροφορίες σχετικές με:

-        την πολιτική του γραφείου (ώρες και ημέρες λειτουργίας)

-        το απόρρητο και σε ποιες περιπτώσεις σπάει

-        τις τακτικές που ακολουθούνται σε έκτακτες περιπτώσεις (π.χ. λιποθυμικό επεισόδιο)

-        τους κανονισμοί γραφείου (διάρκεια ραντεβού, κόστος)

-        την ύπαρξη κάμερας και τον λόγο που υπάρχει (ασφάλεια γραφείου, βιντεοσκόπηση συνεδριών)

-        τις σημειώσεις και το αρχείο που κρατά ο/η ψυχολόγος (ασφαλές περιβάλλον, κωδικό όνομα, πρόσβαση, ασφάλεια σε περίπτωση κλοπής)

6. Θεραπευτική σχέση

Μπορεί ο/η ψυχολόγος που επέλεξες να έχει όλα τα παρακάτω κριτήρια, είναι υψίστης σημασίας, όμως, να ταιριάζετε και σαν άνθρωποι. Η θεραπευτική σχέση είναι από τα πιο βασικά και σημαντικά κομμάτια της θεραπείας. Ο/Η ψυχολόγος που θα επιλέξεις είναι καλό να σου εμπνέει εμπιστοσύνη και ασφάλεια. Να νιώθεις πως έχεις απέναντι σου έναν άνθρωπο που δεν θα σε κρίνει γι αυτά που έκανες ή δεν έκανες, αλλά έναν ΑΝΘΡΩΠΟ που θα σε ακούσει, θα κατανοήσει την ανάγκη σου για βοήθεια και θα σε βοηθήσει με τον κατάλληλο τρόπο να ξαναεπενδύσεις στη ζωή σου και να ζεις απολαμβάνοντας το παρόν.

Tip: επειδή κάποιες φορές δεν μπορείς να ξέρεις από πριν πως είναι ο/η ψυχολόγος που θέλεις να πας σαν άνθρωπος και αν όντως ταιριάζετε, μπορείς να ψάξεις δουλειά του/ης στο Internet. Διάβασε άρθρα που γράφει για να καταλάβεις το ύφος του/ης και την προσέγγισή του/ης, δες video που μπορεί να έχει για να καταλάβει εάν σου ταιριάζει ο τρόπος που κινείται ή μιλάει, δες υλικό που ανεβάζει στο διαδίκτυο (social media, website) για να δεις τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνεί και τα μέσα που χρησιμοποιεί.

Έτσι λοιπόν, σημείωσε αυτά εδώ τα κριτήρια, κάνε την έρευνά σου και δες τι σου ταιριάζει περισσότερο. Προσπάθησε να επιλέξεις εκείνον/η που συναντά τα περισσότερα – αν όχι όλα – από τα παραπάνω κριτήρια, ώστε να διασφαλίσεις ότι οι υπηρεσίες που θα λάβεις είναι υψίστης ποιότητας.

Σε ευχαριστώ πάρα πολύ που βρίσκεσαι εδώ και διάβασες το άρθρο μου… δεν το θεωρώ καθόλου αυτονόητο <3

Για ότι χρειαστείς μη διστάσεις να μου στείλεις μήνυμα. Θα χαρώ πολύ πολύ να τα πούμε!!!

Σε φιλώ,

Πηνελόπη